SRPSKI JAD VAŠEM
Ove godine navršava se 75 godina od stvaranja koncentracionog logora Jasenovac u kojem je ubijen najveći broj Srba na jednom mestu. Srbi su narod koji je istorijski, posebno u 20. veku, često davao žrtve ali i dalje one poimenično nisu pobrojane.
Grupa intelektualaca iz Srbije pre nekoliko godina je, na inicijativu lista “Večernje novosti”, osnovala Društvo za podizanje “Kuće sećanja”. Predsednik upravnog odbora nevladine organizacije
“Srpski memorijal” je akademik Vasilije Krestić, dok je šahovski velemajstor Aleksandar Matanović predsednik Skupštine društva. Među članovima su Smilja Avramov, Savo Štrbac, Milivoj Ivanišević, Sanda Rašković-Ivić, Živadin Jovanović, Siniša Kovačević. Nameravaju da se memorijal srpskih žrtava najzad podigne i tako trajno raščisti sa politikom “nezameranja” koja se pokazala fatalnom jer se zlo koje je prešućivano ponavljalo u novim istorijskim prilikama.
U nedavnom obraćanju najvišim predstavnicima vlasti Srbije i Beograda predložili su da se centar
izgradi na Ušću u Beogradu. Uzor im je jevrejski Jad Vašem, a trajno bi čuvao sećanja na srpska
stradanja i doprinos srpskog naroda pobedama saveznika u oba svetska rata.
Ovo Društvo, prema rečima njegovih čelnika, podržava i ideju da se Memorijal uredi na lokalitetu logora Staro sajmište iz Drugog svetskog rata gde bi uskoro trebalo da bude postavljen memorijal jevrejskim žrtvama tokom Drugog svetskog rata u Beogradu i Srbiji. Ističu da u ta dva odvojena poduhvata nema nikakvih eventualnih „poklapanja” jer će Staro sajmište čuvati sećanje na nekadašnji logor na teritoriji NDH, a srpski memorijal u okviru njega biće centralno zdanje svih srpskih ratnih stradanja u 20. veku.
Istoričar prof. dr Veljko Đurić-Mišina u izjavi za Balkan Ekspres kaže da je problem to što “od raspada Jugoslavije 1991- 1999. godine do danas nijedna vladajuća stranka nije javno iskazala svoje stavove o velikoj tragediji koja je zadesila srpski narod niti je podržala inicijativu popisa žrtava srpskog naroda u 20. veku“.
Istoričar koji je objavio više knjiga o genocidu nad Srbima u Nezavisnoj državi Hrvatskoj, ukazuje da je „politički vrh Komunističke partije Jugoslavije, koji je stvorio Narodno-oslobodilačku vojsku i koja je pobedila u građanskom ratu, dobro znao da bi popis žrtava rata pokazao da su najviše stradali pripadnici srpskog naroda a da su najbrojniji zločinci pripadnici hrvatskog naroda!“ On smatra da “ni kralj Aleksandar Karađorđević niti maršal Josip Broz Tito nisu iskreno dozvolili popise ratnih žrtava 1912. -1918. godine, odnosno 1941. -1945. godine. Zajednička im je bila i unutrašnja politika: kralj je
forsirao politiku pomirenja a Broz bratstva i jedinstva“. Mišina-Đurić smatra da „nema dovoljno
dobre volje u političkom vrhu Republike Srbije za podršku onom što kod Jevreja postoji: Jad Vašema”.
